Interview Klaas van Leggelo

Trainer Klaas van Leggelo over ‘Reis naar de pre-verbale wereld van baby’s en kindjes’:

“De baby die we zelf ooit waren, dragen we nog steeds in ons.”

In hun doen en laten maken baby’s ons zonder woorden veel duidelijk. Veel meer dan de meeste mensen oppikken. Inzicht in deze woordeloze taal van hun lichaam geeft je extra handvatten voor de pure ontmoeting met de allerkleinsten en het jonge kind. Trainer en coach Klaas van Leggelo van Sessies aan Zee geeft in Zurich aan de Waddenzee een-op-een-sessies, workshops en trainingen vanuit een lichaamsgeoriënteerde benadering. Voor Spiekr start hij eind september inDrachten de training ‘Reis naar de pre-verbale wereld van baby’s en kindjes’. Hoog tijd voor een kennismaking!

Disney

Klaas, kun je iets vertellen over de training? Klaas van Leggelo legt uit: “Mensen verwachten nogal eens reacties of vaardigheden van kleintjes die ze biologisch en/of fysiologisch gezien nog niet kunnen of begrijpen. Ik noem dit het Disney-effect: in strips en animatiefilms kunnen baby’s, kleine kinderen en dieren praten, vooruitdenken, slimme oplossingen verzinnen, noem maar op. Het zijn immers helden en helden kunnen alles. In films is dit vermakelijk, maar het kleurt soms ongemerkt de verwachtingen die we van kleintjes hebben. Temeer omdat onze maatschappij cognitie waardeert boven vele andere kwaliteiten. Woordtaal is al snel leidend in het contact met kleintjes en pre-verbale expressie het ondergeschoven kindje. In deze toegankelijke training kun je je bekwamen in deze ‘geheimtaal’.”

Regulatie en co-regulatie

Wat bedoel je met bio-fysiologisch afhankelijk? Klaas vervolgt: “Vraag iemand waarom baby’s afhankelijk zijn en het stopt al snel na ‘eten, verschonen en slapen’. Maar het gaat dieper: afhankelijkheid gaat over veiligheid en gehechtheid. En dat zit in het lichaam. Een voorbeeld: het autonome zenuwstelsel (AZS) van pasgeborenen is nog onderontwikkeld. Stel, er klinkt opeens een hard geluid; dat wakkert het actieve deel van baby’s AZS aan. Reflex: baby schrikt. Gevolg: baby gaat huilen. Echter, om na de schrik tot rust te komen, heeft de baby iemand nodig. Lees: een AZS van iemand anders. We noemen dit co-regulatie. Via ervaringen met co-regulatie ontwikkelt het AZS van het kleintje zich. Zijn deze co-regulatie-ervaringen voedend dan groeit het vermogen tot zelfregulatie door de jaren steeds meer. Begrijp je dus iets meer van de rol van het AZS, dan kijk je met andere ogen naar wat baby’s communiceren en nodig hebben.”

Goed gestemd

Je zegt dat baby’s geen woorden verstaan, toch lijken ze onze woorden te begrijpen. Hoe kan dat? Klaas antwoordt enthousiast: “Fijn dat je deze vraag stelt! Ik noemde net al dat het AZS van een baby onderontwikkeld is. Dat klopt niet helemaal. Een specifiek deel van het AZS is al goed ontwikkeld: dit deel is gevoelig voor sociale interactie. Het reageert sterk op bijvoorbeeld oogcontact, stemgeluid, aandacht en intentie. Terugkomend op je vraag reageren baby’s dus niet op de betekenis van woorden maar op de frequentie, de melodie, het ritme en het volume van de stem waarmee woorden worden uitgesproken. Sluit het aan bij mijn behoefte? Is het teveel? Is het bedreigend of veilig? Dergelijke natuurlijke afwegingen spelen zich af in kleintjes; onbewust uiteraard.”

In en uit contact

Maar baby’s en jonge kindjes kunnen toch nooit te veel aandacht hebben? Klaas: “Wil jij de hele tijd aandacht op je gevestigd hebben? Daar zou je toch gek van worden! Dat is voor een kleintje niet anders. De eerste pogingen van baby’s tot contact en het focussen van hun aandacht is aangeboren en gebeurt reflexmatig. Net zoals ze ‘onbewust weten’ in hoeverre de ouder/verzorger is ingetuned in het contact en hoe deze hun reflexmatige pogingen beantwoordt en stimuleert. Vergis je niet: dit ‘in contact gaan’ en ‘focussen op iets’ vraagt fysiek enorm veel inspanning van baby’s. De spanningsboog is, zeker in het begin, erg kort. Na zoveel indrukken moeten ze eerst weer bijkomen. In het contact worden kleintjes al snel overvraagd, met bijvoorbeeld veel huilen en slecht slapen als gevolg. Ik zie dit overvragen soms bij ouders die zelf een ‘rugzakje’ hebben rondom contact, aandacht en gehechtheid.”

Antennes aan

Wat komt er verder in de training aan bod? Klaas: “Als je iets meer weet over wanneer welke hersenfuncties bij kleintjes online gaan, dan begrijp je ook beter wat je wel en niet van ze kunt verwachten. Leren is in het begin nog geen mentaal proces, het gebeurt via het motorische deel van de hersenen. Dit deel neemt reflexmatige bewegingen steeds meer over en verfijnt ze. Kindjes leren dus door te doen en te herhalen, herhalen, herhalen. In hun expressie geven ze wel aan waar ze zich bevinden in hun ontwikkeling en wanneer de natuurlijke behoefte aan een nieuwe ervaring zich aandient. Als pedagogisch medewerker, onderbouwleerkracht, begeleider, maar ook als ouder of verzorger, kun je hier nog meer op afstemmen door al je antennes aan te zetten en te luisteren met al je zintuigen. Waarbij het goed is om verwachtingen, aannames en overtuigingen af en toe te parkeren.”

 De training

Wat drijft jou om deze training te geven Klaas? “In onze prestatiemaatschappij is er nauwelijks ruimte voor deze fundamentele taal. Eigenlijk wordt van ons verwacht dat we deze onderdrukken, vergeten en niet serieus nemen. Terwijl het de belangrijkste taal is voor echt contact, voor de ware ontmoeting van hart tot hart. In mijn workshops een trainingen zeg ik: alles wat voor ons normaal is, is nieuw voor een baby. En alles wat voor een baby normaal is, zijn wij vergeten. Dus dit drijft mij: hoe meer pedagogisch medewerkers, (onderbouw)leerkrachten, verzorgers, ouders oog hebben voor pre-verbale en non-verbale expressie en dit gebruiken, hoe groter de kans dat baby’s en jonge kinderen zich in het contact gezien, gehoord, gevoeld en begrepen voelen. Of, als je het omdraait: hoe kleiner de kans dat het met de beste bedoelingen misgaat.

De training bestaat uit vier dagdelen en – optioneel – een verdiepingsdag. Je gaat baby’s en jonge kinderen anders waarnemen, krijgt meer inzicht in wat er kan spelen en hoe je kunt reageren. Daardoor ga je jezelf ook nog weer beter leren kennen. Want: het baby’tje en het kleine kindje dat we zelf ooit waren, dragen we nog steeds in ons. Hoe dat precies zit, komt in de training aan de orde. De theorie is gebaseerd op bevindingen vanuit o.a. fysiologie, sensomotorische therapie en de gehechtheidstheorie. Voorkennis hiervan is niet nodig. Ik kijk er naar uit om alle deelnemers te ontmoeten in deze mooie training en samen te zorgen voor nog meer veiligheid, contact en levensenergie bij de allerkleinsten.”

Voor deze training gelden aantrekkelijke kortingen als je vóór 15 juni boekt.

Meer info en inschrijven: klik hier

Meer over Klaas van Leggelo: www.sessiesaanzee.nl