Tijd voor een Nieuwe Vorm: De Toekomst van de Jonge Kind Specialist Een column geschreven door Jenneke Koopman-Homma, programmamanager en senior adviseur bij Spiekr, kenniscentrum kindontwikkeling Als ik kijk naar hoe we momenteel kinderopvang en onderwijs organiseren, vraag ik me af: slagen we er echt in om de samenwerking rondom het kind optimaal te maken? Niet dat we dit niet serieus nemen – absoluut, we zetten ons volledig in. Maar laten we eerlijk zijn: hoe goed slaagt de samenwerking tussen kinderopvang en basisonderwijs erin om werkelijk goed te functioneren? Het is begrijpelijk dat dit een uitdaging is, want we proberen twee werelden samen te voegen tot één. Misschien is het tijd om het anders te benaderen. Laten we met een schone lei beginnen en de rol van de jonge kind specialist binnen onze teams heroverwegen en vernieuwen.

In de dynamische wereld van de buitenschoolse opvang (BSO) is de relatie tussen pedagogisch medewerkers en ouders van cruciaal belang. Pedagogisch partnerschap vereist een diepgewortelde wederzijds respectvolle samenwerking tussen ouders en professionals. Dit partnerschap heeft bewezen positieve effecten op het welbevinden, gedrag en leerprestaties van kinderen. Een goede communicatie met ouders vraagt om voortdurende betrokkenheid en openheid van pedagogisch medewerkers. Uitdagingen binnen de BSO Een van de uitdagingen is het imago van de BSO als een plek voor vrijetijdsbesteding, waar ontwikkelingsstimulering en talentontwikkeling vaak onderbelicht blijven. Hierdoor kan de communicatie met ouders minder frequent en intensief zijn dan bijvoorbeeld bij kinderdagverblijven. Bovendien hebben we het als ouders vaak druk en vertrouwen erop dat oudere kinderen zelf rapporteren over hun dag, wat niet altijd voldoende inzicht geeft in hun ontwikkeling en welzijn. Effectieve Communicatiestrategieën Wat kan helpen om de communicatie met ouders een boost te geven: Eerste indrukken en verwachtingen: Een warm welkom en duidelijke communicatie over wederzijdse verwachtingen kunnen de basis leggen voor een solide relatie. Aannames checken: Het bewust zijn van eigen aannames en deze actief controleren door vragen te stellen, kan misverstanden voorkomen en wederzijds begrip bevorderen. Regelmatige evaluatie: Regelmatig de verwachtingen en ervaringen van ouders checken, en open gesprekken voeren over het welbevinden van hun kind, kan bijdragen aan een transparante en constructieve samenwerking. De Rol van de Pedagogisch Professional Als pedagogisch professionals leren we ons hele leven! Het is belangrijk dat de pedagogisch professionals zichzelf serieus nemen en de waarde van hun werk erkennen. Dit betekent ook dat zij moeten vertrouwen op hun eigen expertise, terwijl zij tegelijkertijd de ouders erkennen als experts van hun eigen kinderen. Oproep aan Leidinggevenden Leidinggevenden in de kinderopvang spelen een cruciale rol in het faciliteren en ondersteunen van hun medewerkers. Door vertrouwen te geven en een platform te bieden voor ontwikkeling, kunnen zij hun teams helpen om effectievere communicatiestrategieën te ontwikkelen en te implementeren.

Wat biedt de kinderopvang kinderen aan als we kijken naar de cognitieve ontwikkeling? Hoe biedt de leerkracht structuur aan in de klas? Om meer zicht te krijgen op de doorgaande pedagogische en didactische leerlijnen gebruiken we vanuit Spiekr de kijkwijzer. Leerkrachten en pedagogisch medewerkers gaan bijelkaar op de groep kijken en beschrijven op basis van de thema’s uit de kijkwijzer wat ze hebben gezien. Wat spreekt ze aan en wat kunnen ze daarvan meenemen naar hun eigen situatie? In een werkoverleg kun je de inzichten met elkaar delen. Door elkaar te bevragen over de opbrengsten van de manier van werken krijg je zicht op de werkwijzes van je collega’s. Soms leidt dit tot een gesprek waarmee de visie steeds meer vorm krijgt. Zo werk je vanuit de inhoud aan de doorgaande lijnen binnen het Kindcentrum. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum.

Moet jij op de bso steeds maar politieagentje spelen? Wordt er veel ruzie gemaakt en niet naar elkaar geluisterd? Is het tijdens het eten veel te rumoerig? Opvallend gedrag van kinderen  wordt door pedagogisch professionals niet altijd begrepen. Vaak ligt er achter dat gedrag een behoefte, maar wat is dat precies? En wat kun je dan het beste doen? Jenneke Koopman is senior-adviseur en programma-manager bij Spiekr. ‘Als je merkt dat kinderen opvallend gedrag vertonen, zou dit voor jou altijd een signaal moeten zijn om verder te kijken. Achter dit gedrag ligt namelijk een behoefte. Toch is er soms te weinig tijd om echt na te gaan wat deze kinderen je nu eigenlijk echt vertellen. In plaats van te kijken naar wat ze nodig hebben, verval je dan in het corrigeren van de kinderen.’ Meedenken, meebeslissen en meedoen Volgens Koopman kun je een hele leuke middag met de kinderen beleven als je ze laat meedenken, meebeslissen en meedoen op de groep: Kinderparticipatie dus. ‘Vraag aan de kinderen welke activiteiten ze op de groep willen doen en wat ze zouden willen veranderen. Toch is er één ding wat heel handig is om te doen voordat je hieraan begint. Maak in je hoofd een lijstje van het soort kinderen dat je op de groep hebt. Grofweg kun je ze namelijk indelen in vier groepen. Natuurlijk is niet ieder kind hetzelfde, maar het is interessant om te kijken naar de manier waarop kinderen spelen, participeren en over welke kwaliteiten ze beschikken. De vier speelstijlen waar ik het over heb zijn: de rouwer, de douwer, de bouwer en de schouwer.’ Rouwer, douwer, bouwer en schouwer Een rouwer heeft ruimte nodig. Meestal zijn het energieke kinderen die niet veel geduld hebben. Ze leren door te doen. Hun enorme kwaliteit ligt erin dat ze erg dapper zijn en nieuwe dingen niet uit de weg gaan. Een douwer gaat graag zelf op onderzoek uit en verkent het liefst de wereld om hem heen. Hij is vastberaden en nieuwsgierig naar veel verschillende dingen. Het zijn doorzetters die niet snel opgeven en blijven proberen tot ze alles begrijpen. Zodra ze een activiteit volledig onder de knie hebben, zoeken ze alweer naar een nieuwe uitdaging om te verkennen. Een bouwer is altijd bezig en kan zich met allerlei activiteiten vermaken. Hij verwelkomt iedereen om mee te doen, maar hij is degene die alles organiseert en ervoor zorgt dat iedereen een rol heeft. Hij toont graag zijn vaardigheden en wil graag worden gezien. Hij vindt het fijn als zijn kwaliteiten worden herkend. Een schouwer speelt soms met vrienden, maar geniet ook van momenten alleen. Het zijn goede luisteraars, vol fantasie en doorgaans erg gevoelig – ware dromers. Tevens kunnen veel schouwers erg goed analyseren en luisteren. Volgens Koopman is het niet zo dat je de kinderen in iedere setting steeds in dezelfde categorie kunt plaatsen. ‘Het kan zijn dat een kind in de klas meer een schouwer is, maar op de voetbalvereniging een douwer.’